Reagim për projektligjin për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për Arsimin Fillor dhe projektligjin për Arsimin e Mesëm

Platforma për Barazi Gjinore reagon ashpër ndaj propozimit të Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës për Ligjin për Ndryshimin dhe Plotësimin e Ligjit për Arsimin Fillor, në të cilin është ndryshuar neni për mbrojtjen nga diskriminimi, duke hequr bazat diskriminuese të gjinisë, orientimit seksual dhe identitetit gjinor. Gjithashtu, me shqetësim reagojmë ndaj procedurës së Ministrisë, me të cilën në propozim ka hequr barazinë gjinore, duke e zëvendësuar atë me fjalët “mundësi të barabarta”.

Ky hap nuk është një precedent. Për fat të keq, orientimi seksual dhe identiteti gjinor nuk janë përfshirë si baza diskriminuese as në projektligjin për arsimin e mesëm.

Me këto vendime, MASh vepron kundër Ligjit për Parandalimin dhe Mbrojtjen nga Diskriminimi, i cili përfshin bazat diskriminuese të gjinisë, orientimit seksual dhe identitetit gjinor dhe që kërkon që legjislacioni të harmonizohet me këto dispozita.

Platforma për Barazi Gjinore konsideron se kjo procedurë e Ministrisë jep një mesazh të qartë se grupe të caktuara nuk janë të mbrojtura nga diskriminimi, as në fushat më të ndjeshme, siç është arsimi. Ligji për Arsimin Fillor po ndryshohet për të zbatuar vendimin e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut – Elmazova dhe të tjerë kundër Maqedonisë së Veriut, sipas të cilit duhej të bëheshin ndryshime ligjore për të parandaluar ndarjen e romëve në arsimin fillor. Platforma për Barazi Gjinore e mirëpret dhe mbështet qëllimin fillestar për ndryshimin e ligjit, por reagon ndaj përdorimit të një nisme të ndershme për të legjitimuar diskriminimin dhe për ta përdorur atë si një fasadë për të inkurajuar diskriminimin në bazë të gjinisë, identitetit gjinor dhe orientimit seksual, si dhe për ruajtjen e stereotipeve gjinore, dhunës dhe pabarazisë. Për fat të keq, konstatojmë se ky veprim na kthen përpara vitit 1946 dhe çon vetëm në forcimin e dhunës patriarkale dhe përjashtimin e vazhdueshëm të fëmijëve më të ndjeshëm.

Kjo procedurë përfaqëson shkeljen më të ashpër të të drejtave të fëmijëve, si dhe rrezikon drejtpërdrejt integritetin e tyre mendor dhe fizik. Kur institucionet sistematikisht përjashtojnë dhe fshijnë grupe të caktuara nxënësish, ato japin një sinjal të qartë që inkurajon përjashtimin dhe shtypjen e mëtejshme të këtyre grupeve në shoqëri. Për më tepër, veprime të tilla u japin një sinjal agresorëve, nga të cilët gratë, vajzat dhe nxënësit LGBTI+ vazhdimisht vuajnë dhunë, se veprimet e tyre janë vetëm vazhdim i trajtimit që këto grupe marrin nga institucionet, duke e normalizuar dhunën e tyre.

Me këtë veprim, Ministria e Arsimit dhe Shkencës përpiqet të mbyllë sytë dhe të fshijë se cilët janë viktimat më të shpeshta të dhunës. Ndërkohë që zhvillohen fushata për parandalimin e dhunës midis bashkëmoshatarëve në sistemin arsimor, mund të vijmë në përfundim se këto janë para të shpenzuara kot, burime të investuara dhe mashtrim i publikut për sigurinë e supozuar të fëmijëve. Në thelb, me projektligjin aktual, problemet nuk mund të emërtohen me emrin e tyre të vërtetë, e aq më pak të adresohen rrënjët dhe të zgjidhen sfidat e dhunës midis bashkëmoshatarëve.

Në kundërshtim me politikat diskriminuese të MASh, realiteti në terren, i konfirmuar dhe alarmuar përmes shumë hulumtimeve relevante në vend, pasqyron përvojat e fëmijëve të rinj LGBTI dhe vajzave, dhe flet për nevojën e marrjes së masave të menjëhershme për parandalimin dhe mbrojtjen nga dhuna dhe bullizmi, pikërisht në bazë të orientimit seksual, gjinisë dhe identitetit gjinor.

Rikujtojmë se MASh ka për detyrë të harmonizojë legjislacionin me Ligjin për Parandalimin dhe Mbrojtjen nga Diskriminimi, që nënkupton se të gjitha bazat diskriminuese, përfshirë gjininë, orientimin seksual dhe identitetin gjinor, duhet të përfshihen në mënyrë shoqëruese.