Марш на толеранција 2018 – Викни силно против насилно!

Во пресрет на Меѓународниот ден на толеранција (16ти ноември), Хелсиншкиот комитет за човекови права го организира десеттиот Марш на толеранција, кој ќе се одржи во недела, 18 ноември, 2018 година, со почеток во 12 часот пред Музеј на Град Скопје.

Политичко-општествените случувања во изминативе децении создадоа контекст во кој премногу често се прибегнува кон употреба на разни форми на насилство, контекст во кој омразата континуирано ја разорува кревката општествена кохезија во нашата земја. Денот на толеранцијата во 2018 година е токму посветен за борбата против насилството од омраза што во нашата земја станува секојдневие. Затоа упатуваме јасна порака до сите институции во Република Македонија серозно да се посветат на унапредување на механизмите на санкционирање на насилството од омраза кое е сè поприсутно во нашето општество.
Делата од омраза немаат ефект на изолирани случаи, напротив, тие често имаат потенцијал да иницираат нови инциденти, да отворат поширока спирала на насилство, па и да кулминираат до точка на несогледливи последици. Тие придонесуваат за градење на атмосфера во која насилничкото однесување е вообичаено, прифатливо па иодобрувано. Особено загрижува влијанието врз светогледот на помладите луѓе затоа што овозможува пренесување на штетните шаблони на однесување од генерација на генерација. Борбата против насилството од омраза мора да започне со градење на позитивна средина во која сите се чуствуваат како дел од општеството со потенцијал за промена.
Исто така загрижува и постојаната неказнивост на говорот и делата од омраза која мора да запре. Особено говорот на омраза е присутен на социјалните мрежи без можност тој да биде санкциониран и отстранет. Тоа е главната сопирачка за промена на состојбите. Долгогодишното игнорирање на поттикнувачите и извршителите на дела на омраза и непостапувањето на надлежните институции остави простор за непречено ширење на реторика која поттикнува насилство врз поединци и групи.
Санкционирањето на овие дела е првиот и суштински исчекор за превенција на идни случаи. Но, образовниот систем и медиумите се исто така клучна алка во процесот на градење на вистински ненасилна култура и похумано општество. Затоа, на јубилејниот десетти марш ќе упатиме апел до сите релевантни општествени чинители за креирање широк фронт за борба против овие појави кои што го загрозуваат животот и основните права на човекот. Вистински промени се можни само со респонзивни институции и свесни и одговорни граѓани кои го препознаваат и реагираат против насилството насекаде -во домовите, училиштата, стадионите, на улиците и во виртуелниот простор.
Маршот е поддржан од организациите Цивил- Центар за слобода, Национален Ромски Центар, ХЕРА- Асоцијација за здравствена едукација и истражување, Реактор – Истражување во акција, КВИР СКВЕР Скопје, Коалиција Маргини, Национална мрежа против насилство врз жени и семејно насилство – Глас против насилство и МОФ- Младински образовен форум.

Рута: Музеј на град Скопје – Улица Македонија – плато пред Универзитетот на ЈИЕ во старата скопска чаршија

Ngrije zërin kundër dhunës

Në prag të Ditës Ndërkombëtare të Tolerancës (16 nëntor), Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut organizon Marshin e dhjetë të tolerancës, që do të mbahet më 18 nëntor, 2018, e diel, me fillim në ora 12, përpara Muzeut të Qytetit të Shkupit.

Zhvillimet politike dhe shoqërore në dekadat e fundit krijuan një kontekst ku forma të ndryshme të dhunës janë gjithnjë e më të pranishme, kontekst në të cilin urrejtja vazhdimisht shkatërron kohezionin e brishtë shoqëror në vendin tonë. Dita e tolerancës sivjet i kushtohet pikërisht luftës kundër dhunës nga urrejtja, gjë që është futur në përditshmërinë e vendit tonë. Prandaj, të gjitha institucioneve të Republikës së Maqedonisë u bëjmë thirrje që me seriozitet t’i përkushtohen përmirësimit të mekanizmave për të ndëshkuar dhunën e urrejtjes e cila është gjithnjë e më e pranishme në shoqërinë tonë.

Veprat e urrejtjes nuk kanë efektin e rasteve të izoluara, përkundrazi, ato shpesh kanë potencialin të nisin incidente të reja, të shndërrohen në një spirale të dhunës, madje edhe të arrijnë në një pikë kulminimi me pasoja të paparashikueshme. Ato nxisin zhvillimin e një ambient ku sjellja e dhunshme bëhet e zakonshme, pranohet madje edhe e miratohet. Shqetësim i veçantë është edhe ndikimi i tyre mbi pikëpamjet e të rinjve, sepse modelet e dëmshme të sjelljes në këtë mënyrë mund të përcillen nga brezi në brez. Lufta kundër krimit të urrejtjes duhet të fillojë me ndërtimin e një mjedis pozitiv ku të gjithë do të ndjehen pjesë e një shoqërie me potencial për ndryshim.

Gjithashtu, arsye e shqetësimit është edhe mosndëshkimi i vazhdueshëm i fjalorit dhe veprave të urrejtjes, që duhet doemos të ndërpriten. Gjuha e urrejtjes është e pranishme në veçanti në rrjetet sociale pa mundësinë që të sanksionohet dhe të shmanget. Ajo është pengesa kryesore për të ndryshuar situatën. Injorimi shumëvjeçar i nxitësve dhe autorëve të veprave të urrejtjes dhe mosveprimi i institucioneve lejuan hapësirë për shtrirjen e papenguar të retorikës që nxit dhunën kundër individëve dhe grupeve.

Ndëshkimi i këtyre veprave është hapi i parë dhe thelbësor që duhet të ndërmerret për të parandaluar rastet e këtilla në të ardhmen. Por sistemi arsimor dhe mediat janë gjithashtu një hallkë esenciale në procesin e ndërtimit të një kulture të vërtetë pa dhunë dhe një shoqërie më humane. Andaj, në marshin e dhjetë jubilar do t’u bëjmë thirrje të gjitha palëve të interesuara për të krijuar një front të gjerë për të luftuar këto dukuri që rrezikojnë jetën dhe të drejtat themelore të njeriut. Ndryshimet e vërteta mund të bëhen vetëm me institucione responisve dhe qytetarë të vetëdijshëm dhe të ndërgjegjshëm të cilët njohin dhe reagojnë kundër dhunës kudo që ndodh – në shtëpi, shkolla, stadiume, rrugë dhe në hapësirën virtuale.

Marshin e përkrahin Organizata Civil-Qendra për Liri, Qendra Kombëtare Rome HERA- Shoqata Kombëtare për Edukim dhe Kërkime Shëndetësore Reaktor – Hulumtimi në Veprim, Queer Square Shkup, Koalicioni Margjinat, Rrjeti kombëtar kundër dhunës ndaj grave dhe dhunës në familje – Zëri kundër dhunës dhe Forumi i Edukimit Rinor MOF.

Itinerari: Muzeu i Qytetit të Shkupit – Rruga Makedonija – Sheshi përpara Universitetit të EJL në Çarshinë e Vjetër të Shkupit